 |
TEVRAT, ZEBUR, İNCİL ve KUR'AN'DAN GÖZLEMLER |
 |
Hıristiyanlıkta üç kişilikli tek Tanrı inancı, Hz.İsa Mesih'ten sonra dördüncü yüzyılda kabul edildi. Konu iki başlık altında toplanmıştır : Sinoptik İncillere Göre Üçleme İnancı, Pavlus ve Yuhanna İncili'ne Göre Üçleme İnancı.
SİNOPTİK İNCİLLERE GÖRE ÜÇLEME İNANCI
İsa şöyle karşılık verdi : En önemlisi şudur : Dinle ey İsrail! Tanrı'mız Rab tek Rab'dır... Din bilgini İsa'ya, “ İyi söyledin, öğretmenim ” dedi. “ Tanrı tektir ve O'ndan başkası yoktur ” demekle doğruyu söyledin.
(Markos 12 / 29, 32)
İsa ona şöyle karşılık verdi : “ Çık git, şeytan! Tanrın Rab'be tapacak, yalnız O'na kulluk edeceksin, diye yazılmıştır.” (Matta 4 / 10)
İsa ona şu karşılığı verdi : Tanrın Rab'be tapacak, yalnız O'na kulluk edeceksin” diye yazılmıştır. (Luka 4 / 8)
Sinoptik İnciller'de yukarıda ki ayetlerden de anlaşıldığı gibi “ (Teslis) Üçleme” ile ilgili herhangi bir öğreti bulunmamaktadır. Tevrat ve Zebur'da olduğu gibi “ Tanrı tektir ve O'ndan başkası yoktur ” inancı vurgulanmıştır. Matta 22 / 37 : « İsa ona şu karşılığı verdi : “Tanrı Rab'bi bütün yüreğinle, bütün canınla ve bütün aklınla seveceksin.” »
Üçleme İnancı'na, Matta 28 / 19 : «...Onları Baba, Oğul ve Kutsal Ruh'un adıyla vaftiz edin.» cümlesi kanıt olarak gösterilmektedir. Oysa bu ifade, Üçleme'ye uyum sağlaması için IV. yüzyıl sonlarında Matta İncili'ne eklenmişti. Araştırmacılar, Matta İncili'ne bunun eklenmiş olduğuna ait iki delil öne sürmüşlerdir. Birincisi Pavlus'un Mektupları ile diğer üç İncil'de böyle bir öğretinin olmadığıdır. İkincisi ve en önemlisi de Hz. İsa ve havariler zamanında vaftizin, Baba, Oğul ve Kutsal Ruh ismiyle değil, yalnız İsa Mesih'in adıyla yapılmasıdır. Bu gerçek, İnciller ve Pavlus'un Mektuplarında açık olarak bulunmaktaydı.(Bkz. Bu Kitap, Matta İncili )
PAVLUS VE YUHANNA İNCİLİ'NE GÖRE ÜÇLEME İNANCI
Rab İsa Mesih'in lütfu, Tanrı'nın sevgisi ve Kutsal Ruh'un paydaşlığı hepinizle bir olsun. (2. Korintliler 13 / 14)
...Beden bir, Ruh bir, Rab bir, iman bir, ... her şeyle ve her şeyde olan herkesin Tanrı'sı ve Baba'sı birdir. (Efesliler 4 / 4, 6)
Ben de Baba'dan dileyeceğim. O sonsuza dek sizinle birlikte olsun diye size başka bir Yardımcı, Gerçeğin Ruh'unu verecek. (Yuhanna 14 / 16, 17)
Pavlus'un Mektuplarında ve Yuhanna İncili'nin birçok bölümlerinde Hz.İsa Mesih'in Tanrı olduğu öğretisi yer almıştı. Ancak (Teslis) Üçleme İnancı'na ait kesin bir anlatım, hiçbir İncil'de bulunmamaktaydı. Yukarıdaki alıntılarda görüldüğü gibi, bu inancı anımsatan zayıf ifadeler olmakla beraber, açık bir öğreti yoktu.
Hz.İsa Mesih'in Tanrı'nın Öz Oğlu, Kutsal Ruhu da Tanrı kabul eden Kilise Teşkilâtı, 381 yılında İstanbul Konseyi'nde piskoposların oylarıyla Üçleme İnancı'nı resmileştirdi. Bugün Hıristiyanlığın temelini bu inanç teşkil etmektedir.
Hıristiyanlarda ki Üçlü Birlik inancının anlamı şöyledir: « Tanrı; Baba, Oğul ve Kutsal Ruh'tan oluşan üç kişilikli tek cevherdir. Üçü de ayni öze sahip, ancak değişik konumdadır. Baba, tüm evreni herşeyi yaratan ve yönetendir. Oğul ayni Baba'nın özünden, cevherindendir. Tanrı'nın Oğlu ve Sözü'dür. Tanrı olması yanında beden almış insandır. Kutsal Ruh da ayni Oğul gibi Tanrı'nın cevherinden olup insanları günah ve yargı konusunda uyarır, eğitir ve güçlendirir. Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlü bir Tanrı'lar heyeti değil, üç ayrı kişiliği olan tek Tanrı'dır. Baba'da Tanrı, Oğul'da Tanrı, Kutsal Ruh'ta Tanrı'dır. »
Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi yazarı Prof. Dr. Mircea Eliade (Teslis) Üçleme inancı hakkında cilt 2, sayfa 462 de şöyle yazmıştı: «...IV. yüzyılın başlarında, İskenderiyeli bir rahip Arius, daha tutarlı ve felsefi bir teslis yorumu önerdi. Arius teslisi reddetmiyor, ama üç tanrısal kişiliğin ayni tözden geldiğini inkâr ediyordu. Ona göre Tanrı tektir ve yaratılmamıştır; Oğul ve Kutsal Ruh daha sonra Baba tarafından yaratılmıştır, dolayısiyle O'ndan daha alt konumdadır. ...Ama 325'teki İznik Konsili'nde Airusçuluğu reddeden simge benimsendi. Bununla birlikte Aiurus teolojisinin güçlü savunucuları çıktı ve tartışma yarım yüzyılı aşkın bir süre devam etti...»
KUR'AN'DA "ALLAH ÜÇ MÜDÜR?"