Negatif sevgi; Kur'ân'ın öngördüklerinin dışında, başka şeylerin insanın gönlünde taht kurmasıdır. Boş ve zararlı arzular sevgili olur ki; insanlar veya cansız putları tanrılaştırma, aşırı mal ve servet sevgisi, mevki ve şöhrete aşırı düşkünlük, nefsin olumsuz sevgisi gibi ters duygulardır. Bunlar; insanların olgunlaşmasını önleyen zararlı oluşumlardır ki onların dünyalarını karartır, alçaltıcı bir azab ile cezalanmaları da hak olur.
CANLI VE CANSIZ PUTLARI SEVME
(Ayetlerin başındaki rakamların ilki surenin, ikincisi de ayetin numarasını gösterir.)
2/165: İnsanlar içinde öyleleri vardır ki, Allah'ın dışında bazılarını Allah'a eş tutarlar da, onları Allah'ı sevmiş gibi severler...
Bazı insanlar; Cenâbı Allah'a yönelerek İlâhî Yasa'lara uyacakları yerde, onlara hiçbir faydası dokunmayan canlı veya cansız putları Allah'a eş koşarak onları sevgili kılarlar. Nebileri veya velileri veya melekleri veya cinleri veya ölmüş insanların ruhlarını veya türbeleri veya şirk ehlinin heykel putlarını tanrılık payesi vererek severler, onlar namına kurban keserler ve dini merasim yaparlar. Bunlar, günahların en büyüğü olan şirk (Allah'a ortak koşma) ve küfürden (Allah'ı inkâr etme) başka birşey değildir. Gönülleri kararır, nefislerinin ve şeytanın esiri olurlar ki, böylece de Dünya'da ki sınavlarını kaybederler.
AŞIRI MAL VE SERVET HIRSI
89/20: Malı, yığmacısına aşırı bir şekilde seviyorsunuz.
100/8: Gerçekten insan, mal ve servete pek düşkündür.
Mal ve servet normal olarak sevilmelidir ve onlara Dünya hayatında da ihtiyaç duyulmaktadır. İnsanlar; mal ve serveti aşırı bir şekilde seviyorsa ve onları depolayarak bekçiliğini yapıyorlarsa, nefislerine yenik düşmüşler demektir. Adeta onları tanrı edinmişler. Oysa kendi ihtiyaçlarından fazlasını; hayır işlerinde kullanarak, infak ve zekât vererek, onu Allah yolunda sarfetmeleri bir kulluk borcudur. Ahirete göç ettiklerinde, acaba dünyada edindikleri malları onları kurtarabilecek mi?
NEFSİN OLUMSUZ SEVGİSİ
12/30: Şehirde bazı kadınlar şöyle konuştular: "Aziz'in karısı, genç uşağının (Hz. Yûsuf'un) nefsinden gönlünü eğlendirmek istemiş. Sevgi, kalbinin zarına işlemiş. Öyle anlıyoruz ki, kadın tam bir çılgınlığa düşmüş."
Nefsin olumsuz sevgisi; insanı tamamen sarıp kuşatabilir ve her türlü çılgınlığı yaptırarak onu felâkete sürükleyebilir. Bundan kurtulmanın mutlak yolu, iman ederek Yüce Yaratıcı'ya sığınmaktır.
DÜNYA NİMETLERİNİ AŞIRI SEVME
45/23: İğreti arzusunu tanrı edineni gördün mü?...
3/14: Kadınlara, oğullara, altın ve gümüşten oluşturulmuş yığınlara, salma ve güzel atlara, davarlara ve ekinlere tutkunluk sevgisi; insanlar için süslenip püslenmiştir. Tüm bunlar geçici iğreti hayatın nimetleridir. Varılacak yerin bütün güzelliği Allah'ın yanındadır.
76/27: Onlar, peşini (Dünya'yı) severler, ötelerindeki zorlu bir günü (Kıyamet'i) ihmal ederler.
Geçici Dünya nimetlerini sevme, yaşam ve neslin devamı için insanlara çekici kılınmıştır. Yaratılış yasalarına göre de uygundur. Ancak şehvet, oğullar, altın-gümüş veya para, otomobil, şan ve şöhret, yiyip-içme ve eğlenceye aşırı hırs ve sevgi göstermek suretiyle onları tanrılaştırmak; Cenâbı Allah'a ortak koşmak demektir. Oysa şirk, hiç affedilmeyen bir günah ve insanların felâketidir.
Pozitif Sevgi