TEVRAT, ZEBUR, İNCİL
ve
KUR'AN'DAN GÖZLEMLER


MARKOS İNCİLİ

Zaman açısından ilk olanı Markos İncili, Hıristiyan kaynaklarına göre 58 yıllarında yazılmıştı. Birçok araştırmacılara ve bu arada dinsel tarih yazarı Mircea Eliade'ye göre Hz.İsa'dan 30-35 yıl sonra 70 yıllarında yazılmış olduğudur. İncil'in kimin tarafından kaleme alındığı hususunda kesin bir kanıt olmamasına rağmen, kilise babalarından Papios 140 yılında yazdığı mektubunda, bu İncil'in havari Petrus'un yardımcısı Aziz Markos tarafından yazıldığını açıklamıştı. Bu yazı, Hıristiyan kaynaklarca kabul edilerek onların da görüşü olmuştu.

Araştırmacı Paula Fredriksen, İsa'nın İmajları kitabında Markos İncili hakkında şöyle yazmıştır : «Hz.İsa'nın şu an Yunanca olan bazı sözleri toplanmış ve şu an kayıp olan bir belge haline getirilmişti. Bu belgeye günümüz araştırmacıları Q adını verirler. Sözlü gelenekler ise; mucizeler, meseller, efsaneler vs. çeşitli hıristiyan topluluklar tarafından biraraya getirilmiş, katlanarak büyümüş ve elden ele dolaşmıştır. Bunların bir kısmı isimsiz Yahudi olmayan Hıristiyanlar tarafından 70 yıllarında kağıda döküldü. Bu kişiler yazar değildi ve bir eser meydana getirmediler. Anlatılan hikâyeleri metinler haline getirdiler. Bunun sonucunda Markos İncili meydana geldi. »

Markos, Hıristiyanlığı yaymak için Pavlus ve amcası Barnaba'yla seyahatlere katılarak onların yardımcılığını üstlenmişti. Elçilerin İşleri 12/25: « Görevlerini tamamlayan Barnaba'yla Saul (Pavlus), Markos diye tanınan Yuhanna'yı yanlarına alarak Yeruşalim'den (Kudüs'ten) döndüler.» Markos, Pavlus ile kader birliği yapmış, onun hapishane arkadaşı ve emektaşı olmuştu. (Filmon 23,24) Markos ayni zamanda havari Petrus ile birçok seyahatlere çıkmış, Petrus'un sevgili Oğlum hitabına erişecek kadar sevgisini kazanmıştı. (I.Petrus 5/13)

Dr. Maurice Bucaille kitabında Markos İncili hakkında şöyle yazmıştır: s.112, 116 « Araştırmacı Culmann'ın fikri şudur: Pek çok cümle şekilleri, yazarın aslen Yahudi olduğu varsayımını doğrulamaktadır. Ancak İncil'de Lâtince'ye özgü söz dizilerinin varlığı,onun İncil'ini Roma'da yazdığı izlemini verir. Zaten Filistinde yaşayan Hıristiyanlara hitap etmekte, kullandığı Aramice deyimleri açıklamaya özen göstermektedir...Markos İncili'nin tamamı, kilise yasalarına uygun İncil olarak resmen kabul edilmiştir. Ne var ki çağdaş yazarlar, İncil'in son kısmının (16/9-20) İncil'e sonradan eklenmiş bir parça olduğu görüşündedirler. Nitekim bu durumu Papalık Tercümesi'de açık olarak bildiriyor... Söz konusu paragrafın varlığını büyük bir ilâhiyatçı olanı Paris Katolik Enstitüsü Profesörü Kannengieser şöyle yorumluyor: Markos İncili'nin resmen kabul edilişi sırasında İncil'de son cümleleri çıkarıp atmak zorunluğu gerekmişti. Bu meydana gelen eksiklikten ne Matta'nın, ne de Luka'nın ve hele hele ne de Yuhanna'nın haberi oldu. Ne var ki bu boşluğun varlığı çekilmez durumdaydı. Uzun bir zaman sonra; Matta, Luka ve Yuhanna'nın benzeri kitapları yaygınlaşınca, diğer İncil yazarlarının eserlerini sağından solundan bir takım unsurlar alınıp biraraya getirilmek suretiyle Markos'a yaraşır bir bitiş paragrafı düzenlendi...Büyük bir ilâhiyatçının bu düşünceleri bize, İncil metinlerinin insanlarca değiştirildikleri yolunda kaçınılmaz bir itirafı yansıtıyor. »

İncil yazarları; sözlü rivayetlerden olduğu kadar, yazılı belgelerden de faydalanmışlardı. Markos da havari Petrus'un öğretisinin yanında, bugün yok olmuş olan Nasraniler'in yazdığı gerçek İncil olan Q İncili'ni de kaynak olarak kullandığı kabul edilir. Ayrıca seyahat ve hapishane arkadaşı Pavlus'tan ve onun mektuplarından istifade etmişti. Çağdaş Kutsal Kitap araştırmacılarına göre İncil yazarları, Hz.İsa hakkında ki sözlü ve yazılı gerçek bilgileri birer kaynak olarak kullanmışlar, ancak bu belgeleri kendi inançlarına göre yorumlamış, yeniden oluşturarak ilâveler yapmışlardı.

LUKA İNCİLİ