 |
TEVRAT, ZEBUR, İNCİL ve KUR'AN'DAN GÖZLEMLER |
 |
Sonradan Yüce Tanrı tarafından İbrahim ismi verilen Avram, yaklaşık M.Ö. 1810 yıllarında Mezopotamya'da (bugünkü Irak) Ur şehrinde doğmuş, sonra babasıyla Haran'a (Kuzey Irak) göç etmişti. Hayatı hakkında ta ki 75 yaşına gelinceye kadar hiçbir bilgi verilmemiştir. Avram'ın hikâyesi Tanrı'nın konuşmasıyla başlar.
Avram'a Çağrı
Kendisini Yahve olarak tanıtan YüceTanrı, Avram'a özel olarak seçilmiş ve görevlendirilmiş olduğunu bildirir. Tekvin 12/1,3 : «Yahve Avram'a şöyle der: Ülkeni, akrabalarını, baba evini bırak; sana göstereceğim ülkeye git. Seni büyük bir millet yapacağım, seni kutsayacak, sana ün kazandıracağım, bereket kaynağı olacaksın. Seni kutsayanları kutsayacak, seni lânetleyeni lânetleye- ceğim. Yeryüzündeki bütün halklar senin aracılığın ile kutsanacak. »
Tanrı'nın buyruğundan sonra Avram hemen yola koyuldu. Beraberinde karısı Sara ile kardeşinin oğlu Lutla birlikte Haran'da kazanmış oldukları malları ve hayvan sürülerini alarak Kenan (Filistin) Ülkesi'ne gittiler. Tekvin 12/7 : « Rab Avram'a görünüp dedi : Bu memleketi senin soyuna vereceğim. » Avram kendisine görünmüş olan RAB'be orada bir sunak (RAB'be kurban kesilen taş masa) yaptı. Sonra Avram, RAB'bine kurban keserek ibadet etti
O Tek Olan Yaratıcı Kudrete İnanıyordu
Hz. İbrahim'in yaşadığı coğrafya putperestlerle çevrili olmasına rağmen, hiçbir zaman puta tapmadı.O hanif bir kişiydi. Ali İmran 3/67 : «İbrahim, ne Yahudi, ne de Hristiyandı. Ancak o hanif (Allah'ın birliğine inanan) bir müslümandı, müşriklerden değildi. »
Hz. İbrahim, putlara, yıldızlara tapan Babil halkına uzun süre Allah'ın dinini anlatmıştı. Ancak başta babası olmak üzere halk inanmayıp gerçekleri inkar etmişlerdi. Enam 6/74 : «İbrahim babası Azer'e şöyle demişti: Putları tanrılar mı ediniyorsun? Seni de toplumunu da açık bir sapıklık içinde görüyorum. » Onlar da cevap olarak atalarımızdan böyle gördük dediler. Bakara 2/170 : «... Peki, ya ataları bir şeye akıl erdiremiyor, doğruya ve güzele ulaşamıyor idiyseler!... »
Hz. İbrahim'in Putları Kırması ve Ateşe Atılması
Hz. İbrahim, putların yanına halkın bulunmadığı bir zaman giderek onları parçaladı. Toplum, bu işi Hz.İbrahim'in yaptığını hemen anladı. Enbiya 21/62 : «Dediler: Tanrılarımıza bunu sen mi yaptın, ey İbrahim? » Enbiya 21/66 : «İbrahim dedi: Siz Allah'ı bırakıp da size hiçbir şekilde yarar sağlamayan, zarar veremeyen şeylere mi tapıyorsunuz? » Enbiya 21/68 : «Dediler: Yakın bunu... »
Yüce Tanrı, bu sapkın toplumun eylemlerini boşa çıkarmı, Hz. İbrahim'i ateşe attıkları halde o, mucizevi olarak yanmamıştı. Enbiya 21/69 : «(Allah) Biz de şöyle dedik: Ey ateş, İbrahim'e serin ol, selam ol. »
Hz. İsmail'in Doğumu ve Kutsal Kılınması
Hz. İbrahim Kenan Ülkesi'ne yerleştikten on sene sonra, bir sorunla karşılaştı. Karısı Sara kısır olduğundan Avram'ın bir çocuğu olmasını istiyordu. Kocasına, kendisinin cariyesi olan Mısırlı Hacar'ı kuma olarak almasını teklif etti. Neticede Avram ikinci eşi alır ve bir oğlu olur, ismini de İsmail (Yişmael) koyar. Bu sırada Avram 86 yaşındaydı. Tanrı İsmail'i kutsal kılar ve soyunu da büyük bir millet yapacağını açıklar. Tekvin 17/20 : « İsmail'e gelince, seni işittim, işte onu kutsal kıldım, onu verimli kılacak, fazlasıyla çoğaltacağım; 12 beyin babası olacak ve onu büyük bir millet yapacağım.» Hz. İbrahim, Hacer ile oğlu İsmail'i Paran'a götürüp bırakmıştı. Orada Hz. İsmail, gençlik yıllarını geçirdi ve annesinin soyundan Mısırlı bir kadın ile evlendi. Sonradan İsrailoğulları'nın kurduğu 12 beylik ile çoğalmışlar, ayrı bir ulus teşkil etmişlerdi.
RAB Hz. İsmail'e, babası Hz. İbrahim ile birlikte Tanrı evi kutsal Kâbe'yi inşa etme görevini vermiş, Hz. Muhammed (s.a.s.)' e kadar uzanan kan bağı ile de Arapların atası olmuştu. Kur'an, Bakara 2/127: « İbrahim oğlu İsmail ile birlikte, Beytullah'ın(Kâbe'nin) duvarlarını yükselterek şöyle yakardıkları zamanı da an: Rab'bimiz bizden gelen duaları kabul buyur...»
Tanrı ile Hz. İbrahim'in Antlaşması
Avram 99 yaşındayken RAB ona tekrar görünerek şöyle dedi : Tekvin 17/1,11 : « Ben her şeye gücü yeten Tanrı'yım. Benim yolumda yürü, kusursuz ol... Artık adın Avram değil İbrahim olacak. Çünkü seni birçok ulusun babası yapacağım. Seni çok verimli kılacağım. Soyundan uluslar doğacak, krallar çıkacak. Antlaşmamı seninle ve soyunla kuşaklar boyunca, sonsuza dek sürdüreceğim. Senin ve senden sonra soyunun Tanrı'sı olacağım... Sünnet olmalısınız, sünnet aramızda ki antlaşmanın belirtisi olacak. »
Rab; antlaşmaya bağlı kalınmasını, buyruklarını ve yasalarını yerine getirmeleri uyarısını yapmış; uyulmaması durumunda günah işlemiş olacaklarından cezalandırılacaklarını açıklamıştı. Tekvin 17 / 9 : « Sen ve soyun kuşaklar boyu antlaşmama bağlı kalmalısınız. » Bu gerçek Tevarat'ın birçok bölümlerinde de vurgulanmıştı. Yasanın Tekrarı 29/9 : « El attığınız her işte başarılı olmak için, bu antlaşmanın sözlerini yerine getirmeye dikkat edin. » Levililer 26 / 14,38: «Ama beni dinlemez, buyruklarımı yerine getirmezseniz, cezalandırılacaksınız...Size öfkeyle bakacağım. Düşmanlarınız sizi bozguna uğratacak. Sizden nefret edenler sizi yönetecek... Eğer yine karşı çıkmaya devam eder, Beni dinlemek istemezseniz, günahlarınıza karşılık cezanızı 7 kat arttıracağım... Başınıza savaş getireceğim. Kentlerinize çekildiğinizde aranıza öldürücü hastalık sokacağım. Düşman eline düşeceksiniz ... Kentlerinizi harabeye çevirecek, tapınaklarınızı yıkacağım. Beni hoşnut etmek için sunduğunuz kokuları duymayacağım... Diğer ulusların arasında yok olacaksınız. »
Levililer 26 / 40,44 : « Ama işledikleri suçları, Bana karşı geldiklerini, ihanet ettiklerini itiraf eder, inadı bırakıp alçak gönüllü olur, suçlarının bedelini öderse; Ben de Yakup'la, İshak'la, İbrahim'le yaptığım antlaşmayı ve onlara söz verdiğim ülkeyi anımsayacağım... Hepsini yok etmeyecek, kendileriyle yaptığım antlaşmayı bozmayacağım. Çünkü Ben onların Tanrı'sı RAB'bim. »
Yahudi Tarihi; dünyadaki bütün ulusların ibretle öğre necekleri, bu hikmetlerden ders alacakları evrensel örneklerle doludur. İsrailliler Yüce Tanrı'nın yolunda gittikleri müddetçe mükâfatlandırılmış, aksi durumda da ceza görmüşlerdi. Bu tanrısal yasa, tabii ki tüm insanlarda ve uluslarda hükmünü sürdürmüş ve sürdürmektedir.
Hz. İshak'ın Mucizevî Doğumu
Hz. İbrahim ileri yaşlarda iken ve karısı Sara kısır olmasına rağmen, Tanrı onlara bir oğlan çocuk lütfetti. Tekvin 17/ 16, 21 : « Tanrı İbrahim'e : Karın Sara'dan bir oğul vereceğim. Onu kutsayacağım ve ulusların anası olacak. Birçokların kralları onun soyundan çıkacak,dedi.İbrahim yüzüstü yere kapandı ve güldü. İçinden: Yüz yaşında bir adam çocuk sahibi olabilir mi? Doksan yaşında ki Sara doğurabilir mi? dedi. Tanrı : Hayır, ama karın Sara sana bir oğul doğuracak, adını İshak koyacaksın, dedi... Ancak antlaşmamı, gelecek yıl bu zaman Sara'nın doğuracağı oğlun İshak'la sürdüreceğim. »
İmanın Babası Hz. İbrahim'in Sınanması
Eski Antlaşma'da (Tevrat'ta) yer alan bu öykü, bütün inanç sahiplerine benzersiz bir örnek teşkil etmişti. Hz. İbrahim'in; sevgili oğlunu Tanrı'nın isteği üzerine kararsızlık göstermeden kurban edebilmesi, RAB'bine olan içten aşkının, derin imanın en çarpıcı göstergesiydi. Tekvin 22/1,13: « Tanrı İbrahim'i sınadı: İshak'ı, sevdiğin biricik oğlunu al. Moriya bölgesine git. Orada sana göstereceğim bir dağda oğlunu yakmalık sunu olarak kurban et, dedim... Tanrı'nın kendisine belirttiği yere varınca İbrahim bir sunak yaptı, üzerine odun dizdi. Oğlu İshak'ı bağlayıp sunakta ki odunları üzerine yatırdı. Onu boğazlamak için uzanıp bıçağı aldı. Ama RAB'bin meleği göklerden, İbrahim, İbrahim! diye seslendi. Melek: Çocuğa dokunma, ona hiçbir şey yapma. şimdi Tanrı'dan korktuğunu anladım, biricik oğlunu esirgemedin, dedi. İbrahim çevresine bakınca, boynuzları sık çalılara takılmış bir koç gördü. Gidip koçu getirdi. Oğlunun yerine onu yakmalık sunu olarak kurban etti. »
Oğlu İshak'ın yerine, Tanrı tarafından gönderilen koç kurban edilmiş, böylece imanın babası Hz. İbrahim sınanmıştı. Tekvin 22/15,18 : « RAB'bin meleği ikinci kez göklerden İbrahim'e seslendi. RAB diyor ki :...Biricik oğlunu esirgemediğin için seni fazlasıyla kutsayacağım... Soyunun aracılığıyla yeryüzündeki bütün uluslar kutsanacak, çünkü sözümü dinledin. »
Kur'an'ı Kerim de Tevrat'ta yazılmış bu olayı onaylamaktadır. Saffat 37/102,107: « Çocuk(İshak) onunla birlikte konuşacak yaşa gelince, İbrahim şöyle dedi: Yavrucuğum, uykuda seni kestiğimi görüyorum. Sen ne dersin? "Babacığım, emrolduğun şeyi yap! Beni sabredenlerden bulacaksın." Böylece ikisi de teslim olup İbrahim'in onu, alnı üzerine yatırınca, Biz şöyle seslendik: Ey İbrahim! Sen rüyanı gerçekleştirdin. İşte Biz, güzel düşünüp güzel davrananları böyle ödüllendiririz. Bu hiç şüphesiz apaçık imtihanın ta kendisidir. ve ona fidye olarak büyük bir kurbanlık verdik.»
Hz. İbrahim'in Vefatı
Hz.İbrahim, 175 yıllık bir yaşam ve mutlu bir yaşlılık devresinden sonra öldü. Oğlu Hz.İshak toplumun sorumluluğunu üstlendi, Kutsal Kitap'ın açıkladığı gibi babasının Tanrı ile olan antlaşmasını devam ettirdi.
Hz. MUSA