 |
İNCİL'DE SORULAR - CEVAPLAR |
 |
Elimizdeki dört İncil'den yazılış sırasına göre ilki olan Markos İncili, Pavlus'un Mektuplarından 15 yıl sonra MS 70 yıllarında kaleme alınmıştı. Çatışma halindeki iki toplumdan Yahudi Hıristiyanlığın önderlerinden havari Petrus'un öğrettikleri ile, karşı taraftaki Pavlus Hıristiyanlığın lideri Pavlus'tan öğrenilen bilgiler, Markos İncili'ne kaynak olmuştu. İsa Mesih; Markos İncili'nin bazı bölümlerinde havari Petrus'un etkisiyle bir Peygamber, Pavlus'un tesiriyle de Tanrı olarak tanıtılmıştı.
Havari Petrus'un Öğrencisi Markos
Barnaba'nın yeğeni Markos, Pavlus'un hapishane arkadaşı ve yardımcısı olduğu gibi, havari Petrus'un da öğrencisiydi. Babil'de yani bugünkü Irak bölgesinde havari Petrus ile Hıristiyanlığı yaymak için birlikte çalışmışlar, Petrus'un “sevgili oğlum” hitabına erişecek kadar itimadını kazanmıştı. Kilise babalarından Papios, MS 140 yılında yazdığı makalede, bu İncil'i Markos'un havari Petrus'tan öğrenerek kaleme aldığını açıklamıştır. Ancak Markos'un Petrus'tan istifade etmekle beraber ayrıca Gerçek İncil (Q İncili) ve Pavlus'un Mektuplarını kaynak olarak da kullandığı İncil'in içeriğindeki metinlerden anlaşılmaktadır.
Petrus onların farkına varınca Markos diye tanınan Yuhanna'nın annesi Meryem'in evine gitti. Orada birçok kişi toplanmış dua ediyordu. (Elçiler 12/12)
Sizler gibi seçilmiş olan Babil'deki kilise ve oğlum Markos size selam ederler... (1 Petrus 5/13)
İsa Mesih, Markos İncili'nin bazı bölümlerinde Hz. İsa'nın Yahudilere Tanrı'nın gönderdiği bir peygamber olarak tanıtılır. Örneğin :
İsa da onlara (Havarilere), “ Bir peygamber, kendi memleketinden, akraba çevresinden ve kendi evinden başka yerde hor görülmez” dedi. (Markos 6/4)
İsa...öğrencilerine, “Halk benim kim olduğumu söylüyor?” diye sordu. Öğrencileri...Vaftizci Yahya... kimi İlyas, kimi de peygamberlerden biri olduğunu söylüyor. (Markos 8/27-28)
Tanrı tektir. Oğul İsa Mesih ve meleklerin de üstünde olan yegane kudret sahibi tek Tanrı'nı bütün yüreğinle seveceksin. Markos İncili'nde aşağıdaki örneklerde görüldüğü gibi “Tek Tanrı ” olgusu işlenmişti:
İsa şöyle karşılık verdi: (Buyrukların) En önemlisi şudur: Dinle, ey İsrail! Tanrı'nız Rab tek Rab'dır. Tanrın Rab'bi bütün yüreğinle, bütün canınla, bütün aklınla ve bütün gücünle seveceksin. (Markos 12/29-30)
O günü ve saati, ne gökteki melekler, ne de Oğul bilir; Baba'dan başka kimse bilmez. (Markos 13/32)
Pavlus'un Öğrencisi ve Hapishane Arkadaşı Markos
Hapishane arkadaşım... ve Barnaba'nın yeğeni Markos size selam ederler. Markos'la ilgili buyruklar aldınız; yanınıza gelirse kendisini kabul edin. (Koloseliler 4/10)
Yanımda yalnız Luka (İncil Yazarı) var. Markos'u alıp beraberinde getir, yapacağım hizmette bana yardım eder.(2.Timoteos 4/11)
Mesih İsa uğruna kendisiyle birlikte tutuklu bulunduğum...emektaşlarım...Markos...sana selam ederler. (Filimon 23-24)
Yukarıdaki ifadelerden de anlaşıldığı gibi Markos, Pavlus'un sadık bir yardımcısıydı. Pavlus ondan “hapishane arkadaşım”, “emektaşım” diye bahsediyordu. Pavlus, öğrencisi Markos ile birlikte Yunanistan'da ve Batı Anadolu'da Hıristiyanlığı yaymak için etkili çalışmalar yapmışlardı.
İlâhlaştırılmış İsa Mesih. Markos, öğretmeni Pavlus'tan esinlenerek kitabının bazı bölümlerinde “Rab”, “Tanrı'nın Oğlu”, “Sevgili Oğlum” gibi tanrısal kavramlar kullanmıştı.
Petrus İsa'ya “Rabbi”, burada bulunmanız ne iyi oldu. (Markos 9/5)
Rab İsa, onlara (Havarilere) bu sözleri söyledikten sonra göğe alındı ve Tanrı'nın sağına oturdu.(Markos 16/19)
Bu sırada bir bulut gelip onlara gölge saldı. Buluttan gelen bir ses “Sevgili Oğlum budur, O'nu dinleyin” dedi. (Markos 9/7)
Markos İncili'ne Pavlus'un Mektuplarından Yapılan Alıntılar
Markos; öğretmeni Pavlus'un Mektuplarının en önemli bölümünü oluşturan “ doğal günahlardan arınma ”, “İsa Mesih'in dirilişi”, “günahları bağışlama yetkisi”, “Mesih'in geri gelişibazılarımız hayattayken gerçekleşecek” gibi temel inanç konularına İncil'inde geniş yer vermişti.
Pavlus'un “doğal günahlardan arınma” projesi
Pavlus'un Mektupları (İlk kaynak)
Günah bir insan (Adem) yoluyla, ölüm de günah yoluyla dünyaya girdi. Böylece ölüm bütün insanlara yayıldı. Çünkü hepsi günah işledi. (Romalılar 5/12)
Kutsal yazılar uyarınca Mesih günahlarımıza karşılık öldü, gömüldü ve kutsal yazılar uyarınca üçüncü gün ölümden dirildi. (1 Korintliler 15/3-4)
Markos İncili (Pavlus'un Mektuplarından alıntılar)
İnsanoğlu (İsa) bile hizmet edilmeye değil, hizmet etmeye ve canını birçokları için fidye olarak vermeye geldi. (Markos 10/45)
İsa yemek sırasında eline ekmek aldı, şükredip ekmeği böldü ve, “Alın bu benim bedenimdir” diyerek öğrencilerine verdi. Sonra bir kâse alıp şükretti ve bunu öğrencilerine verdi. Hepsi bunu içti. Bu benim kanım dedi İsa, “Birçokları uğruna akıtılan antlaşma kanıdır.” (Markos 14/22-24)
İsa Mesih'in dirilişi
Pavlus'un Mektupları (İlk kaynak)
Kutsal yazılar uyarınca Mesih günahlarımıza karşılık öldü, gömüldü ve kutsal yazılar uyarınca üçüncü gün ölümden dirildi. (1 Korintliler 15/3-4)
...Mesih...üçüncü gün ölümden dirildi. Kefas (havari Petrus'a), sonra Onikler (Havariler)'e göründü. Daha sonra da beşyüzden çok kardeşe ayni anda göründü... Sonra (İsa'nın kardeşi) Yakub'a göründü...son olarak...bana da göründü. (1Korintliler 15/3-8)
Markos İncili (Pavlus'un Mektuplarından alıntılar)
(İsa) Öğrencilerine öğretirken şöyle diyordu: “İnsanoğlu” (İsa) insanların eline teslim edilecek ve öldürülecek, ama öldürüldükten üç gün sonra dirilecek. (Markos 9/31)
İsa, haftanın ilk günü sabah erkenden dirildiği zaman önce Mecdelli Meryem'e göründü... Bundan sonra İsa kırlara doğru yürümekte olan öğrencilerden ikisine değişik bir biçimde göründü... İsa daha sonra, sofrada otururlarken Onbirler (Havariler)'e göründü... (Markos 16/9-14)
Günahları bağışlama yetkisi
Pavlus'un Mektupları (İlk kaynak)
O bizi karanlığın hükümranlığından kurtarıp sevgili Oğlu'nun egemenliğine aktardı. O'nda (Mesih'te) kurtuluşa, günahlarımızın bağışına sahibiz. (Koloseliler 1/13-14)
Sizler suçlarınız... yüzünden ölüyken, Tanrı sizi Mesih'le birlikte yaşama kavuşturdu. Bütün suçlarımızı O (Mesih) bağışladı. (Koloseliler 2/13)
Markos İncili (Pavlus'un Mektuplarından alıntılar)
İsa onların imanını görünce felçliye, “Oğlum, günahların bağışlandı” dedi. Orada oturan bazı din bilginleri ise içlerinden şöyle düşündüler : “Bu adam neden böyle konuşuyor? Tanrı'ya küfrediyor! Tanrı'dan başka kim günahları bağışlayabilir?” (Markos 2/5-7)
İsa onlara, “Aklınızdan neden böyle şeyler geçiriyorsunuz?”dedi... Ne var ki, İnsanoğlu (İsa)'nun yeryüzünde günahları bağışlama yetkisine sahip olduğunu bilesiniz diye...” Sonra felçliye, “Sana söylüyorum, kalk şilteni topla, evine git” dedi. Adam kalktı, hemen şiltesini topladı, hepsinin gözü önünde çıkıp gitti.(Markos 2/8-12)
İsa Mesih'in geri gelişi bazılarımız hayattayken gerçekleşecek.
Pavlus'un Mektupları (İlk kaynak) Rab'bin kendisi... Tanrı'nın borazanıyla gökten inecek. Önce Mesih'e ait ölüler dirilecek. Sonra biz yaaşamakta olanlar... onlarla birlikte Rab'bi havada karşılamak üzere bulutlar içinde alınıp götürüleceğiz...(1 Selanikliler 4/16-18)
Hepimiz ölmeyeceğiz; son borazan çalınca hepimiz bir anda, göz kapayana dek değiştirileceğiz..Ölüler çürümez olarak dirilecek ve biz de değiştirileceğiz.(1Korintliler 15/50-52)
Markos İncili (Pavlus'un Mektuplarından alıntılar)
İsa, “Size doğrusunu söyliyeyim” diye devam etti. “Burada bulunanlar arasında, Tanrı'nın Egemenliği'nin güçlü biçimde gerçekleşeceğini görmeden ölümü tatmayacak olanlar var. (Markos 9/1)
O zaman İnsanoğlu (İsa)'nun bulutlar içinde büyük güç ve görkemle geldiğini görecekler. İnsanoğlu o zaman meleklerini gönderecek, seçtiklerini yeryüzünün bir ucundan göğün öbür ucuna dek, dünyanın dört bucağından toplayacak. (Markos 13/26-27)
Pavlus'un Mektuplarında ve onlardan esinlenerek yazılmış Markos İncili'nde belirtildiği gibi İsa Mesih; Pavlus ve Markos hayatta iken değil, aradan yaklaşık ikibin yıl geçmesine rağmen geriye dönmemişti. Tanrı'nın veya Elçi'sinin böyle çelişkili sözleri söylemesi mümkün müydü?
“Markos İncili'ne göre İsa Mesih Tanrı mıdır?” sorusuna verilecek cevap hem “evet” ve hem de “hayır” dır. Havari Petrus'un öğretisinin yer aldığı bölümlerde İsa Mesih “peygamber” sıfatıyla görünmekte, Pavlus'un etkisinde ise “Tanrı” olarak algılanmaktadır.