İNCİL'DE
SORULAR - CEVAPLAR

6) Q ADINI ALAN BELGEYE GÖRE HZ. İSA TANRI MIDIR?

Bugün kayıp olan Q İncili, ilk ve Gerçek İncil olarak kabul edilir. Araştırmacılar; İncillerin tek bir orijinalinden MS 50 yıllarında ortaya çıkan, fakat kayıp olan Gerçek İncil'den istifade edilmiş olduğu görüşündedir. Bu belgeye Almanca da “Quelle”(kaynak) sözcüğünden esinlenerek “Q İncili” ismi verilmiştir. Pavlus Hıristiyanlığının ilk İncil'i Markos'tan 20 yıl evvel ve Hz. İsa'nın vefatından da 20 yıl sonra yazıldığı düşünülmektedir. İncil yazarlarının esas kaynakları; “sözlü rivayetler” ve “Q İncili” olarak anılan, bugün izine rastlanmayan Gerçek İncil ile Pavlus'un Mektuplarıdır.

Q İncili ile ilgili birçok çalışmalar yapılmaktadır. 19.yüzyılın sonlarına doğru bu İncil'in varlığı bulunmuş, bilhassa son yıllarda Q İncili hakkında pek çok yorumlar yapılmıştır. Arlan D. Jacobson (İlk İncil : Q ya Giriş - yıl 1992), John S. Klappenberg (Çalışma ve icad : Q İncili üzerin-deki Edebi, Söylemsel ve Sosyal Çalışmalar - yıl 1995) gibi ünlü bilim adamları ve araştırmacılar Q İncili hakkında birçok konulara ışık tuttular. Birkaç yıl sonra da gerçek metnin açıklanabileceği belirtildi. Uzmanlara göre Q İncili'nde, Hz. İsa'nın çarmıha gerilmesi ve ölümü hakkında bilgi olma-dığı, Hz.İsa'nın sadece sözleri, öğütleri anlatılıyordu. O, Yahudilere gönderilmiş bir peygamberdi. Tanrı'nın öz Oğlu, Rab, Baba gibi Pavlusçu kavramları da içermiyordu.

Q ya göre İsa Tanrı değil bir peygamberdi. Q İncili hakkında Amerikan Atlantic Monthly Dergisi (Charlotte Alen, The Search for No-Frills Jesus : The Atlantic Monthly, December 1996) şöyle yazmıştı : « Q araştırmacılarının büyük bölümüne göre, Q'nun yazarları İsa'yı, günahlarına kefaret olmak için acı çeken bir kurtarıcı ya da çarmıhtan dirilen Tanrı'nın Oğlu olarak algılamıyor-lardı. Aksine, O'nu sadece gezgin bir vaiz olarak görüyorlardı. Araştırmacıların çıkardıkları ve Luka ve Matta'da geçen 235 paralel ayetin hiçbiri İsa'nın acı çekmesi (çarmıha gerilmesi) ya da dirilmesinden söz etmiyor. Bu nedenle Q tezinin savunucuları, bu İncil'in yazarlarının İsa'nın ölümü hakkında bir şey bilmediklerini ya da biliyorlarsa bunu önemsemediklerini kabul ediyorlar. Buna göre Q yu kaleme alan kişiler İsa'nın Filistinde yaşayan takipçileriydi, ancak birer “Hıristiyan” değildiler. Bu yüzden araştırmacılar Q yu kaleme alan insanları “Yahudi Hıristiyanlar” olarak tanımlamayı tercih ediyorlar. Bazıları da “İsa Hareketi” terimini kullanıyor. Bu hareketin, çarmıh ve dirilme kavramları üzerinde yoğunlaşan ve Yahudi olmayanlar arasında yaşayan bir “Mesih Kültürü”ne dönüşmesinin ise onyıllar süren bir süreç içinde gerçekleşeceği kabul ediliyor.»

Pavlus'un itirafı : Değişik bir İsa'yı, farklı bir Müjde (İncil'i)yi tanıtanları hoş görüyorsunuz. 2 Korintliler 11/4-5 : «Size gelen ve bizim tanıttığımızdan değişik bir İsa'yı tanıtanları pekala hoş görüyorsunuz. Ayrıca aldığınız ruhtan farklı bir ruhu ve kabul ettiğinizden farklı bir Müjde (İncil) yi kabul ederek bunları (elçileri) hoş görüyorsunuz.»

Pavlus Hıristiyalığı yaymak için gitmiş olduğu bölgelere, İsa Mesih'in tebliğinden ayrı bir inancı öğretmeye başlamıştı. Bunun üzerine Yahudi Hıristiyanların lideri Yakub ve Havariler, Kudüs Kilisesi'nden elçiler göndererek, halka sözlü olarak ve belki de Gerçek İncil ile doğru bilgiler veriyorlardı. Elçilerin İsa'nın tebliğine uygun olarak yöre halkına değişik bir İsa'yı ve farklı bir İncil'i anlatması, İsa Mesih'i Tanrı ve kendisinin de İsa'nın elçisi olduğunu iddia eden Pavlus'un öğretisine tamamen aykırıydı. İşte Pavlus'un bu itirafı, Q İncili'nde yazılı olduğu gibi İsa'yı Tanrı değil, peygamber olarak tanınmasının önemli bir kanıtıydı.